Geniet hier van de drie verhalen die door drie Randwijkers werden geschreven. Om kerst in Randwijk extra bijzonder en gezellig te maken.
Vrolijk kerstfeest en een goed nieuw jaar!
De redactie van de Randwijker
Lees hier het verhaal van Jan Prins:
Lees hier het verhaal van Annet Konijn:
Lees hier het verhaal van Yoeke Nagel:
Een mooie bos bloemen en een cadeaubon kreeg Corin Brokking afgelopen zaterdag, 20 december 2025. En dat was een welverdiende ‘dank je wel’. Corin zorgde ervoor dat Randwijkers elke zaterdagochtend vers brood, kadetjes, gebak, koekjes en zelfs kaas of worst konden halen in eigen dorp. Eerst al vanuit Randwijks Hof, waar Corin het stokbroodje overnam van Karin Wiggelman.
De Bakeryshop was een van de eerste activiteiten die in De Haar plaatsvonden toen het gebouw opende in coronatijd.
Elke zaterdag werden de schappen gevuld en konden alle klanten rekenen op verse producten én even bijpraten met Corin. ‘En het team,’ zei zij daar dan altijd graag bij: niet alleen Corin, maar ook een klein groepje dorpsgenoten hielp mee bij het draaiend houden van de Bakery Shop.
Peter IJkhout, voorzitter van de Activiteitencommissie die in Randwijks Hof al het initiatief name voor de bakkersproducten, overhandigde samen met Ilonka Varga de bedankjes.
Vanaf 1 januari dus geen verse bakkersproducten meer verkrijgbaar in Randwijk.
De winkel van Vroegop, aan de Knoppersweg, is er dan nog wel, maar voor andere etenswaar moeten we nu echt naar Heteren of Zetten.
Dank, Corin, dat je al die jaren je zaterdagen vrijwillig opofferde voor het draaiend houden van de Bakeryshop, en we gunnen je van harte dat je je tijd nu helemaal voor jezelf en andere leuke dingen gaat gebruiken.
De nieuwe bestemming van het leeggekomen kamertje in De Haar is nog niet bekend, maar er zal ongetwijfeld opnieuw goed gebruik van worden gemaakt.
De oudste bomen in Randwijk zijn de treurbeuk bij de kerk en de varenbeuk achter het huis op Kerkstraat 3. Ze zijn vermoedelijk geplant in 1880 – 1890 en opgenomen in de monumentale bomenlijst van de gemeente Overbetuwe. Beiden zijn selecties van de gewone beuk, ontstaan in de 19e eeuw. Deze selecties werden daarna door stekken vermeerderd. Herman Mauritz van Mabo Boomkwekerijen: ‘Deze cultivars waren erg duur, dus werden de bomen met een duidelijke reden geplant’. Zo komen treurbeuken vaak voor op begraafplaatsen en in parken.
De oude treurbeuk bij de kerk is in goede conditie, zo is te lezen op de website
https://www.monumentalebomen.nl/. De boom wordt om de paar jaar geïnspecteerd door de Bomenstichting omdat hij gezien wordt als een nationaal belangrijke boom en is opgenomen in het landelijk register van monumentale bomen. De inspecteur schreef in 2016: ‘indrukwekkend exemplaar, met kroondoorsnede van 26 m!’. De boom was toen 15 m. hoog, de stam had een omtrek van 418 cm. En we zijn inmiddels alweer tien jaar verder!
De beuk is zeker indrukwekkend. Een bijzondere combinatie van treurigheid, bescherming en sierlijkheid. Hij staat, zijn takken gespreid over de grafsteen van J. Ledeboer uit 1880, schijnbaar onaangedaan door de heftige gebeurtenissen die Randwijk in de 20ste eeuw heeft ondergaan.
De kerk brandde begin 20ste eeuw uit en in oktober 1944 werd de toren opgeblazen, waarschijnlijk door een Engelse jachtbommenwerper, waardoor een groot deel van de kerk werd verwoest. Foto’s uit die tijd, beheerd door Historische Kring Midden-Betuwe en uit het archief van de Hervormde gemeente van Randwijk laten zien dat ook de treurbeuk gehavend was, en dat de top eruit lijkt te zijn.
Jan Jansen uit de Achterstraat is jarenlang betrokken bij het kerkbeheer en is tien jaar penningmeester van het College van kerkrentmeesters geweest. Hij vertelt dat rond 1960, toen de kerk overging naar verwarming door olie i.p.v. kolen, redelijk dichtbij de boom de olietank werd ingegraven. De boom groeide door en de beluchtingspijp voor de tank is inmiddels in de stam gegroeid. Daar, aan de stamvoet, groeien sinds een paar jaar inktzwammen.
Het kerkbeheer onderhoudt de boom: vorig jaar zijn er dode takken uit gehaald en af en toe moet gesnoeid worden. De Bomenstichting zorgt ervoor dat er regelmatig inspecteurs komen kijken naar de conditie van de monumentale boom. Die is ook in 2021 als goed beoordeeld. Mocht er groot onderhoud nodig zijn, kan er subsidie aangevraagd worden bij het Bomenfonds omdat hij in het landelijk register is opgenomen.
Jan Jansen vertelt: ‘In 1890 werd het kerkhof aan de Bredeweg in gebruik genomen, maar tot WOII waren er nog veel graven van voor 1890 rond de kerk. Niet alleen de kerk, maar ook het kerkhof raakte enorm beschadigd in 1944. De meeste grafstenen waren kapot en de graven waren verwoest. Brokken grafsteen zijn bij het herstel gebruikt voor de verharding van het terrein om de kerk. De menselijke resten werden waarschijnlijk in één of meer kratergaten begraven. Jaren later kwamen ze af en toe, bij het maaien bijvoorbeeld, nog bloot. In de 80-er jaren was de PTT (nu KPN) bijvoorbeeld aan het graven bij de ingang aan de Dijkstraat voor de aanleg van een telefoonlijn. Tot hun verbazing kwamen ze daar schedels tegen.
De grafsteen van J. Ledeboer, geboren op 9 juli 1827 in Rotterdam en overleden in Randwijk op 23 oktober 1880, was echter heel gebleven. Deze grafsteen is bij het herstel van de kerk verplaatst en kwam onder de treurbeuk, met een sierhek erom heen. Zijn graf zelf is verdwenen.
Maar wie was J. Ledeboer? In o.a. www.genealogieonline.nl is op te maken dat Jacob Ledeboer ongehuwd was en uit een welgestelde familie kwam. Zijn opa Bernardus Ledeboer was koopman in wollen, katoenen, linnen en zijden manufacturen. Zijn oom Lambertus Gerardus Cornelis Ledeboer was een dominee die zich in 1841 afscheidde van de Nederlandse Hervormde Kerk.
Uit www.openarchieven.nl is op te maken dat Jacob van 1876 – 1878 geen stabiel leven had. Hij was zonder beroep en korte tijd ingeschreven in Boxtel en in Laren (bij Lochem). In die jaren werd hij ook vier keer ingeschreven in het huis van bewaring in Goes, op grond van ‘Verkwisting’ (Zeeuwsarchief.nl). Hij werd elke keer vrij snel ontslagen, en er is sprake van een curator. Het lijkt erop dat hij het zwarte schaap van de familie was. Wanneer en waarom hij naar Randwijk kwam is na veel gezoek onduidelijk gebleven. Maar dat hij een grafsteen kreeg, en dus een 1e klas graf, lijkt erop te duiden dat zijn familie in contact bleef. Zij hebben vermoedelijk betaald voor de grafsteen die na WOII die mooie plek onder een bijzondere treurbeuk heeft gekregen.
foto’s: Jan Prins en archief Hervormde Kerk
Op verzoek van de Randwijker schrijft Noor Bas, biologe, een serie artikelen over ons dorp, gezien vanuit de bijzondere bomen die hier staan. Lees het ongesnoeide verhaal over de treurbeuk en het tragische leven van J. Ledeboer op www.randwijker.nl/bomen
Beetje voorzichtig geworden met de knie en de enkel? Liever geen slidings meer? Tikje trager dan paar jaar geleden? Maar nog net zo sportief? Misschien is Voetbal 55+ iets voor je.
Vanaf vrijdag 17 oktober 2025 ben je welkom bij EMM voor voetbal 55+.
Gewoon een keertje uitproberen kan altijd.
De Randwijkse Noor Bas uit de Erfstraat is van oorsprong biologe. Zij schrijft op verzoek van de Randwijker een serie korte artikelen over ons dorp, gezien vanuit de bijzondere bomen die hier staan.
Je vindt steeds een ongesnoeide versie van het verhaal online via www.randwijker.nl/bomen
In de tuin van Mieke van Dijk, Erfstraat 27, staat een oude zomereik. De eik staat in de gemeentelijke lijst van bijzondere bomen. Vanaf de dijk kan je hem goed over het dak links zien uittorenen. Mieke vertelt het volgende over deze boom.
Begin vorige eeuw woonde de familie Grimm in het huis. Mieke’s schoonmoeder, Gerritje Grimm, had een broer: Bertus. Bertus heeft in 1915, hij was ongeveer tien jaar oud, de zomereik geplant bij het huis. De reden is niet bekend maar het was in die tijd zeker bijzonder. Er waren toen erg weinig ‘sier’ bomen bij huizen te vinden. Grond werd gebruikt voor tabaks- en fruitteelt, schapen en groenten. Vandaar misschien dat de boom wel erg dicht bij het huis is geplant. Mieke en Joop van Dijk (†2022) hebben er veel plezier van gehad, en nu, 110 jaar later, nog steeds. De zomereik is als een parasol, het huis blijft hierdoor heerlijk koel. De viezigheid door vogels neemt Mieke op de koop toe.
De kleine Bertus, die de boom plantte, heeft de zomereik maar een paar jaar kunnen zien groeien. Hij is in 1918 gestorven aan de Spaanse griep.
Joop van Dijk hield van bomen. Hij plantte niet alleen veel bomen in zijn tuin (Mieke: soms te dicht op elkaar), hij nam ook alle kans waar om aanplant van bomen te promoten. En, in navolging van zijn jonggestorven oom, plantte Joop zo’n 50 jaar geleden een eikel van de oude zomereik verderop in zijn tuin. Inmiddels is deze ook uitgegroeid tot een imposante boom.
‘Neem eens de bus naar of uit Randwijk,’ schreven we in de Randwijker van juni 2025. In reactie daarop kregen we een bericht van Jan van Brakel en Peter Rutjes.
Zij zijn in het bezit van een oude dienstregeling van de Velox. Of we belangstelling hebben voor dit stukje bus-antiquariaat. Natuurlijk!
Burgemeester Knoppers, waar natuurlijk de Knoppersweg is genoemd, schreef een enthousiast voorwoord in de dienstregeling. Zo schrijft hij:
Dat adverteren goed werkt bewijst de achterkant van de dienstregeling wel. De Woeste Hoeve, waar de Juliana Bron bij lag, bestaat nog steeds als herberg! In Beekbergen helemaal, maar nog steeds in hetzelfde pand. De Juliana Bron is kennelijk gedempt, daar zien we niks meer van terug. Maar kennelijk leverde de bekendheid van de uitspanning destijds voldoende klandizie op.
Afgelopen jaar zijn er in Randwijk en Indoornik 85 bomen geplant bij particulieren en op gemeentegrond. Voor vergroening, verkoeling, biodiversiteit. Maar ook voor volgende generaties. Wie weet worden ze in de toekomst herkenningspunten, onderdelen van verhalen.
In Randwijk en Indoornik staan 24 bomen die zijn opgenomen in het gemeentelijk register monumentale en waardevolle bomen. Dat betekent dat deze bomen belangrijk en beeldbepalend zijn en niet zomaar gekapt mogen worden.
Vijf bomen zijn ouder dan 100 jaar: een zomereik aan de Erfstraat, een treurbeuk en varenbeuk aan de Kerkstraat in Randwijk, een zomerlinde en gewone beuk aan het Campmanplein in Indoornik. De treurbeuk bij de kerk, met een indrukwekkende kroondoorsnede van 26 meter, is opgenomen in het landelijk register van monumentale bomen.
In het gemeentelijk register staan vijf bomen die geplant zijn in 1940. Een taxus aan de Dijkstraat, een gewone linde op de begraafplaats, 2 platanen aan de Bredeweg en een zomereik aan de Knoppersweg. Ook deze vijf bomen hebben de oorlog en de vele decennia daarna overleefd.
Als je het paadje tussen Kerkstraat 13 en 15 fietst of loopt, zie je links, als je bijna bij de Achterstraat bent, een hoge naaldboom. Een grove den, uniek in de Betuwe. En daarna, vlak voor de boerderij, traditioneel, 4 oude leilindes.
Ze staan in de tuin van Ruud Schotman. Hij kocht de boerderij in 1971 van Nico Timmer en Jo Gerritsen. Het bedrijf was gesaneerd en mocht verkocht worden. De boerderij dateert van voor 1800 en is, inclusief de leilindes, sinds de 80er jaren een gemeentelijk monument onder de naam ’t Prinsenhof.
De vier leilindes zijn oud, wellicht ouder dan 150 jaar. Geplant en jarenlang gesnoeid voor verkoeling in de zomer met toch genoeg licht in de winter. Verder was het perceel kaal toen Ruud het kocht, er was vrij uitzicht tot ver na de Kerkstraat.
Twee van de vier leilindes laten flinke sporen zien van de gevechten in WOII. Engelse soldaten zaten verschanst in de boerderij, Duitse soldaten bevonden zich een paar honderd meter ervandaan. 45 jaar geleden, bij een bezoek van Engelse veteranen van operatie Market Garden aan de Achterstraat vroeg een veteraan of hij vanuit het huis mocht kijken. En riep toen uit, wijzend richting de Kerkstraat: ‘Yes, that’s where the Germans were!’
Eén linde heeft tijdens de oorlog een schotwond opgelopen, er zit een groot gat in de stam. Een andere linde is door de Engelsen op 50 cm hoogte gekapt om goed schootsveld te hebben op de vijand, voor de mitrailleurs vanuit de opkamer. Dit gat zit in de rechterboom op de 1e foto.
80 jaar later staan ze beiden met de andere twee lindes fier voor het pand. Ruud merkt op: een lindeboom laat niet met zich sollen. De eerste jaren heeft Ruud de linden verwaarloosd waardoor zijn vader, die net met pensioen was, de kruin met polsdikke takken ging snoeien.
4 meter hoog op een ladder met een handzaag werd hij door zo’n tak naar beneden gegooid. Pols en arm gebroken. Maar ongetwijfeld hebben daarna Ruud’s goed beheer en zorgvuldig snoeiwerk geholpen de bomen mooi te houden.
En de grove den? Ruud wilde in 1971 de toen lege tuin beplanten met bijzondere bomen en toenmalig buurman Jaap v. Schaik kon wel aan een jonge grove den komen. De grove den is een inheemse naaldboom, die vooral op armere zandgronden te vinden is. Ruud plantte hem aan het eind van de tuin. Wat later begroef hij, na de geboorte van zijn oudste dochter, de placenta bij de boom, een oud gebruik. De jonge den aardde goed in de Betuwse klei en is in ruim 50 jaar uitgegroeid tot een markante boom.
Dit artikel werd ons aangeboden door Claire Hengeveld.
Vanochtend passeerden me in een half uur tijd twee wit-blauwgroene busjes, busjes die nu deel van ons leven uitmaken, maar die vaak onopgemerkt voorbij reden toen we nog een auto hadden. Hoe uitzonderlijk zijn we hierbij eigenlijk?
In het vorige nummer van de papieren Randwijker stond een oproep voor vrijwilligers om kinderen en ouderen te helpen die moeilijk zelf de tocht naar school of hulpverlener met de auto kunnen maken. Een prachtig initiatief! Maar hier ik wil ook aandacht voor dit soort van openbaar vervoer: de Buurtbus. Lijn 237.
In het busje is ruimte voor acht personen, maar vaak zijn de stoelen niet of nauwelijks bezet. Op weekdagen rijdt het buurtbusje 237 elk uur van vroeg in de ochtend tot vroeg in de avond tussen Heteren en Kesteren en terug. Alles wordt mogelijk gemaakt door een groep van 35 vrijwilligers en vrijwilligsters! Hier is een andere manier om naar de markt in Zetten of Heteren, of natuurlijk ook voor andere boodschappen te gaan. Het busje rijdt door ons dorp langs de Bredeweg: er is zelfs een overdekte bushalte met bankje, schuin tegenover de Bernhardstraat. Om iets later dan vijf minuten na het hele uur komt hij aan en om kwart over ben al je in Zetten op de markt! Ook tussen haltes kun je je hand opsteken en naar redelijkheid stopt hij dan. In Zetten heb je dan ruim een uur voor een bus terug in de richting Heteren. Vanaf Zetten gaat het busje verder naar het NS station voor de trein richting Arnhem of Tiel.
En nu de Beijer zich schuin tegenover het station bevindt, is het makkelijk om daar de auto in reparatie te laten en de bus terug naar Randwijk te nemen vanaf de halte vlak over het spoor. Dit geldt ook voor fietsen bij de voormalige fietswinkel van Franken, nu Betuwe Bikes als deel van het Mobiliteitscentrum. Nu twee jaar zonder auto gebruiken we de fiets, en zijn bovendien heel blij met alle hulp van buren en vrijwilligers. En als het regent of hard waait, is het fijn om de mogelijkheid te hebben met het busje te kunnen gaan. Dit geldt ook voor schoolkinderen, niet alleen naar Zetten of naar Heteren maar ook in de richting Opheusden en Kesteren.
Er zijn ook zo veel dokterspraktijken, gezondheidscentra, apotheken en bibliotheken in Heteren en Zetten te bereiken, waarbij Liefkenshoek en ook andere verzorgingshuizen op de route liggen. Ook de Huiskamer en de prikpost in Heteren 2 zijn zo met het busje gemakkelijk te bereiken, waar je ook iets te drinken kunt hebben wanneer het wachten op de bus wat langer neemt. Betaling is bij het instappen of met een OV chipkaart, een bankpas, of met de QR code op je mobieltje. De kosten van een rit zijn standaard, onafhankelijk van de afstand, 2,70 euro, maar voor ouderen en kinderen is het slechts 2,00 euro. Het boekje met het tijdschema en alle haltes ligt voorin bij de chauffeur.
De route zelf van het busje is heel mooi. Toen we zonder auto kwamen te zitten, namen we een verkenningstocht van Randwijk naar Kesteren en terug. We reden over Wely en langs de Waaldijk waar we en na een korte wandeling vanaf café De Engel, zetten we met het volgende busje onze tocht naar Kesteren via Opheusden en Dodewaard voort. Door zo in beide richtingen te rijden, ontdekten we meer mogelijkheden. En tenslotte werden we op de Knoppersweg voor ons huis weer afgezet! Probeer het maar!
Met de combinatie van de voorgestelde Randwijkse chauffeursgroep en deze geweldige busdienst komen we er wel, dankzij alle vrijwilligers!
MEER INFORMATIE
Kijk voor de dienstregeling en prijzen op de site van Breng.nl
Wie mee wil doen met de groep Onderling Vervoer Randwijk nodigen we uit om contact op te nemen met de redactie. Wij geven je aanbod (als chauffeur) of vraag (als vervoersgebruiker) dan even door aan de coördinator.
We berichtten al dat er hard gebouwd werd aan de traditionele Bogen: een welkomstpoort aan beide kanten van de Bredeweg. Vlak voor Pasen stonden ze er dan! Twee prachtige Bogen, met in duidelijke letters de reden voor feest: 80 jaar Vrijheid.
In deze merkwaardige tijden mogen we alleen maar hopen dat we die Vrijheid ook goed en eerlijk voor iedereen blijven gebruiken.
In eerdere jaren waren er meer straten die rond Bevrijdingsdag feestelijke Bogen over de straat heen maakten. Uit hele oude foto’s blijkt dat daar heel wat creativiteit bij aan de dag werd gelegd. Als iemand nog zulke foto’s heeft, willen we die op de Randwijker site ook heel graag laten zien!
Complimenten voor de makers van de klassieke Bogen van de Bredeweg, die onder leiding van de familie Van Deelen hard werkten aan het totstandkomen en plaatsen van deze prachtige Bogen, die als kasteelpoorten de toegang tot Randwijk markeren.
Kijk ook hier naar het productieproces van deze Bogen.
Er wordt heel druk gewerkt aan de herleving van een oude Randwijkse traditie: de bogen. Voor wie later in Randwijk kwam: ooit maakten groepjes bewoners elke vijf jaar feestelijke bogen die over de weg werden heen gezet.
Diezelfde bogen worden op dit moment opnieuw opgetuigd. De Bredeweg, als entree van het dorp, zit al goed op schema.
Onderdelen van de nieuwe bogen hebben al drie of vier keer de Bredeweg versierd, in de afgelopen 25 jaar.
